Με ένα ακόμα ενδιαφέρον άρθρο, η ψυχοθεραπεύτρια κ. Νέλη Βυζαντιάδου συνεχίζει την κοινωνική της προσφορά μέσω του acpaok.gr, όπως και κάθε Δευτέρα.
Ν. Βυζαντιάδου: «Βοηθώντας ένα παιδί σε πένθος»
Πολλοί άνθρωποι ανησυχούν για το τι θα πουν στο παιδί και πώς θα το βοηθήσουν σε περίπτωση που έχει πεθάνει κάποιος οικείος του. Επιλέγουν, συχνά, να μην πουν τίποτε ή να καλύψουν τη δική τους αμηχανία πίσω από ασαφείς και αόριστες δηλώσεις, αγνοώντας πως ένα παιδί καταλαβαίνει και διαισθάνεται πολλά περισσότερα από αυτά, που εμείς πιστεύουμε ότι καταλαβαίνει.
Τα παιδιά πενθούν με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο, από αυτόν των ενηλίκων καθώς διακρίνονται ιδιαιτέρως από τη σποραδικότητα στην εμφάνιση συναισθηματικών ενδείξεων και μεταπτώσεων. Για παράδειγμα ένα παιδί μπορεί τη μια στιγμή να είναι φανερά αναστατωμένο και μέσα σε λίγη ώρα να παίζει αμέριμνο και να είναι ξέγνοιαστο. Πρόκειται για το λεγόμενο «πένθος σε δόσεις».
Αυτό, που πρέπει να σκέφτεσαι, είναι πως είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς τις αντιδράσεις ενός παιδιού σε μια απώλεια. Μπορεί να κλάψει, να σε βομβαρδίσει με ερωτήσεις, να σωπάσει εντελώς, να απομονωθεί, να ξεσπάσει. Το πιο σημαντικό είναι να μείνεις κοντά του, να το ακούς ό,τι κι αν έχει να σου πει και να του δώσεις χώρο και χρόνο προκειμένου να νιώσει άνετα να σου μιλήσει για κάθε τι, που κρύβει μέσα του.
Αν κι εσύ λοιπόν θέλεις να βοηθήσεις το παιδί να αντιμετωπίσει την απώλεια, προσπάθησε να κάνεις τα ακόλουθα:
* όταν ο θάνατος είναι αναμενόμενος, προετοίμασε το με ψύχραιμο τρόπο ενημερώνοντας το για το τι συμβαίνει και λέγοντας του ότι οι γιατροί κάνουν το καλύτερο που μπορούν για να βοηθήσουν τον ασθενή αλλά δεν πιστεύουν ότι θα γίνει τελικά καλύτερα.
* βοήθησε το να εκφράσει όλες τις ανησυχίες και τους φόβους του. Εξήγησε του ότι δεν ευθύνεται κανείς για αυτόν το θάνατο και καθησύχασε το λέγοντας του ότι θα είσαι δίπλα του για να το φροντίσει και να συνεχίσεις να το αγαπάς.
* μη χρησιμοποιείς φράσεις όπως "ο μπαμπάς αρρώστησε και πήγε στον παράδεισο" ή "η γιαγιά κοιμήθηκε για πάντα" γιατί κάτι τέτοιο μπορεί να του πυροδοτήσει μόνιμους φόβους θανάτου.
* μη λες για το νεκρό ότι έφυγε γιατί συντηρούν στο παιδί την πεποίθηση ότι ο νεκρός είναι ζωντανός και βρίσκεται κάπου αλλού από όπου μπορεί να γυρίσει.
* προσπάθησε να δίνεις μικρές, απλές και αξιόπιστες εξηγήσεις, τις οποίες καλό είναι να επαναλαμβάνεις από καιρό σε καιρό. Μπορείς να λες, για παράδειγμα, «Ο μπαμπάς ήταν πολύ άρρωστος. Δεν ήταν μια αρρώστια όπως ένα απλό κρυολόγημα αλλά κάτι πολύ πιο σοβαρό. Οι γιατροί και οι νοσοκόμες προσπάθησαν όσο περισσότερο μπορούσαν αλλά δε μπόρεσαν να τον κάνουν καλά. Ο οργανισμός του μπαμπά δε μπορούσε να δουλέψει περισσότερο και έτσι πέθανε. Τώρα που πέθανε, δεν πονάει πια.».
* εάν τα παιδιά είναι περισσότερα του ενός είναι καλύτερο να πεις σε όλα μαζί την αλήθεια παρά σε κάθε ένα ξεχωριστά. Συγκέντρωσέ τα κοντά σου και χρησιμοποίησε μία γλώσσα απλή, κατανοητή και ανθρώπινη. Ίσως αργότερα χρειαστεί να περάσεις περισσότερο χρόνο με κάθε ένα παιδί και να συζητήσεις μαζί του γύρω από το πώς είναι.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι είναι σκόπιμο να παρακολουθήσει ένα παιδί τελετουργίες, όπως κηδεία και μνημόσυνο, ώστε να συνειδητοποιήσει ακόμη πιο ξεκάθαρα το τελεσίδικο χαρακτήρα του θανάτου. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, φρόντισε να υπάρχει κάποιος συνοδός κοντά στο παιδί γιατί δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, κατά τις οποίες το παιδί ξεχνιέται, παραμελείται ή απομονώνεται σε μία κηδεία με αποτέλεσμα να μεγαλώνει ο πόνος και η δυσφορία του. Καλό είναι, πάντως, να δίνεις την ευκαιρία στο παιδί να επιλέξει αν θα πάει ή όχι καθώς δεν είναι βοηθητικό να συμμετάσχει σε κάτι, με το οποίο θα νιώσει άβολα και δυσάρεστα.
Μην ξεχνάς τέλος ότι ο ενήλικας λειτουργεί ανά πάσα στιγμή ως μοντέλο και είναι κρίσιμος ο τρόπος με τον οποίο διαπραγματεύεται μέσα του και αντιμετωπίζει ο ίδιος το θάνατο. Μη διστάσεις να μιλάς στο παιδί για τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου εξακολουθώντας να του εμπνέεις εμπιστοσύνη και εξηγώντας του τι είναι αυτό που σε θλίβει και σε αναστατώνει αλλά και πώς προσπαθείς να το διαχειριστείς.
Γραφείο Τύπου ΠΑΟΚ
Ακολουθήστε μας στα social media για να μαθαίνετε πρώτοι όλα τα νέα του Συλλόγου μας:
Facebook
Instagram
Youtube
Twitter